استانبول/ خبرگزاری آنادولو

سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران در نشست «بررسی تحولات افغانستان» با حضور نمایندگان کشورهای همسایه و منطقه ( پاکستان، روسیه، ازبکستان، چین، تاجیکستان و ترکمنستان) در تهران با اشاره به اینکه هیچ نسخه فرامنطقه‌ای نمی‌تواند مشکلات و بحران‌های منطقه‌ای را حل کند، گفت: بر مبنای تجربه، همسایگان طبیعی‌ترین و قابل اعتمادترین راه‌حل می‌توانند باشند. بر همین اساس ایران همواره بر محوریت همسایگان در هر ابتکار مرتبط با افغانستان تاکید کرده است.

وی افزود: جایگاه ژئوکونومیک افغانستان آن را در مرکز شبکه‌های ارتباطی آسیای مرکزی، غرب آسیا و جنوب آسیا قرار می‌دهد از همین رو ثبات و توسعه افغانستان نه تنها یک ضرورت انسانی بلکه یک الزام راهبردی برای کل منطقه است. تجربه چند دهه گذشته به روشنی نشان داده است که امنیت، توسعه و رفاه در افغانستان مستقیماً با منافع همه کشورهای همسایه گره خورده است؛ بنابراین گزافه نیست اگر مانند اقبال لاهوری شاعر فارسی زبان پاکستانی بگوییم آینده مشترک منطقه ما با آینده افغانستان پیوند خورده است.

عراقچی تصریح کرد: استقرار ثبات و امنیت در منطقه، تلاش در مسیر ادغام افغانستان در فرآیندهای سیاسی اقتصادی منطقه، توجه به تعهد پذیری و مسئولیت جمعی و در نهایت اعتماد سازی در مناسبات بین کشورهای مختلف بر مبنای رفتار کشورها، از موضوعاتی است می تواند در شکل دهی به اجماع کلی در منطقه سازنده باشد. ایران به عنوان همسایه دیرپای افغانستان و شریک نزدیک مردم این کشور، همواره بر ضرورت ادغام همه‌جانبه افغانستان در منطقه تاکید داشته است.

وی تاکید کرد: ما به این اصل پایبندیم که تحولات و چالش‌های منطقه‌ای تنها از مسیر گفت‌وگوی سازنده، مشارکت فعال تمامی کشورها، رعایت کامل اصول احترام متقابل و بهره‌گیری از ساز و کارهای بومی و همکاری‌های پایدار میان کشورهای منطقه قابل مدیریت و حل و فصل است. تمرکز بیش از حد بر راه‌حل‌های امنیت محور، نادیده گرفتن بافت اجتماعی و فرهنگی افغانستان، نادیده گرفتن نقش بازیگران منطقه‌ای و همسایگان، وابسته‌سازی و فاسد ساختن ساختارهای سیاسی و اقتصادی افغانستان و در نهایت خروج شتابزده در سال ۲۰۲۱ نشانه‌های یک ناکامی و شکست بود.

عراقچی خاطرنشان کرد: درس مهم این تجربه روشن است هیچ نسخه فرامنطقه‌ای نمی‌تواند مشکلات و بحران‌های منطقه‌ای را حل کند و نسخه‌های وارداتی و تصمیم‌گیری‌های فرامنطقه‌ای منجر به ثبات در هیچ کشوری نمی‌شود. در نقطه مقابل، راه‌حل‌های منطقه محور از قابلیت و ظرفیت بیشتری در دستیابی به توسعه و امنیت پایدار برخوردار می‌باشند. ایران آمادگی دارد همکاری‌های خود را با همه کشورهای همسایه افغانستان گسترش دهد؛ ما در حوزه حمل و نقل، تجارت، خدمات کنسولی و انرژی تجربیات قابل توجه اندوخته‌ایم و معتقدیم که با همگرایی و هماهنگی می‌توانیم یک چارچوب پایدار همکاری منطقه‌ای پیرامون افغانستان ایجاد کنیم.

وی در ادامه تصریح کرد که ارتقاء شرایط در افغانستان می‌تواند آن را به حلقه اتصال آسیای مرکزی با آسیای جنوبی و غرب آسیا با آسیا پاسفیک تبدیل و بستری برای ترانزیت انرژی و تجارت فراهم کند.